admin

?Ne zaman uçsam gözlerim kuruyor, neden?? diye soruyorsanız aradığınız yanıtı Opr. Dr. Şehvar Nefesoğlu veriyor.



Uçak bileti fiyatlarının kolay erişilebilir hale gelmesiyle artık daha sık tatil planları yapılıyor. Yıllık izin, bayram tatilleri derken bir türlü tatil yapma şansı bulamayanlar ise Eylül fırsatlarını değerlendirmenin yollarını arıyor. Fakat uçak yolculuğu, her ne kadar en güvenilir seyahat yöntemi olarak kabul edilse de kişilerin sağlıkları açısından dikkat etmeleri gereken bazı unsurlar barındırıyor. Bunların başında da kabin basıncı nedeniyle yaşanan göz ağrıları ve göz kurulukları geliyor. Göz Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Opr. Dr. Şehvar Nefesoğlu, uçak seyahatlerini kolaylaştıracak önemli ipuçları veriyor.

Uçak seyahatleri sırasında kabin basıncı nedeniyle tatilciler çeşitli rahatsızlıklar yaşayabiliyor. Göz kuruluğu sorunu da bunların başında geliyor. Bunların önüne geçebilmek için günümüz modern uçaklarında, özel makinalarla uçağın içindeki hava her iki üç dakikada bir değiştiriliyor. Bu döngü, temiz havanın sürekli uçağın içine pompalanması ve her saat başı uçağın içindeki havanın 20-30 kere değiştirilmesi şeklinde sürüyor. İşlem, aynı zamanda yolcuları alerji veya enfeksiyonlardan korumak için de uygulanıyor. Uçaklardaki havanın güncel nem oranı ortalama yüzde 20?nin altındadır. Bu da ciltte, dudaklarda ve gözlerde kuruluk hissine neden oluyor. Fakat endişelenmeye gerek yok, gözlerdeki kuruluğu alınacak bazı önlemlerle dengelemek mümkün.


Göz kuruluğu ve gözde batma hissi, en önemli uçuş rahatsızlıkları arasında
Uçak yolculuklarında ortamın nem oranı yerden yükseldikçe azalır. Gözde de, daha fazla gözyaşı buharlaşması oluşur. Bu durum da göz kuruluğunun artmasına zemin hazırlar. Çünkü gözyaşı film tabakası, ortamın nemi ile bağlantılı olarak ciddi yapısal farklılıklar gösterir. Bu nedenle uçuşlarda en sık karşılaşılan rahatsızlıklar, göz kuruluğu ve gözde batma hissi olarak tanımlanabilir.


Ortam neminin yüzde 20 ? 25 azalması göz kuruluğunu başlatıyor
Ortamdaki nem, yüzde 100?ün altına düşmeye başladığında gözyaşı yüzeyinde buharlaşma başlar. Ortam neminde yüzde 20 ? 25 azalma ise, gözyaşında yüzde 40 - 45 oranında buharlaşmaya sebep olur. Uçuş yolculuğunun süresinin artması ve kişinin daha öncesinde gözyaşı ile ilgili problemler yaşaması ortaya çıkan şikayetlerin artış oranını yükseltir. Çünkü gözdeki bu nem kaybı, normal kişilere oranla kuru göz rahatsızlığı olanlarda daha fazla olumsuz etki oluşturur. Ancak bazı hava yolu şirketleri, kabin havasını nemlendiren özel bir sistemle ortam nemini korumaya özen gösteriyor. Tatilciler seyahat sırasında göz ağrısı ve göz kurluğu gibi problemler yaşamamak adına bu sistemi kullanan hava yolu şirketlerini tercih edebilir.

Göz kuruluğu belirtileri nelerdir?
Yaşanan göz kurulukları genellikle her iki gözü birden etkisi altına alır. Gözlerinizde batma ya da yanma hissediyorsanız, gözlerinizin içinde veya çevresinde mukus ile karşılaşıyorsanız, ışığa duyarlılık ve göz kızarıklığı yaşıyorsanız ya da bulanık görmekten şikayet ediyorsanız, göz kuruluğu probleminden şüphelenmelisiniz.

Uçak yolculuklarındaki kuruluk problemi başta olmak üzere çeşitli göz rahatsızlıklarından birkaç basit önlemle korunabilirsiniz.


Bol bol sıvı alın
Uçak yolculuğu sırasında kafeinli veya alkollü içecekler alıyorsanız beraberinde bol miktarda su tüketmelisiniz. Hatta olabildiğince az alkol almaya özen gösterilmelidir. Çünkü alkollü içecekler, vücutta nem kaybı yaşatırken kuruluğu da artırır.


Yanınızda suni gözyaşı bulundurun
Eğer kuru göz şikayetiniz varsa uçak yolculuklarında yanınızda mutlaka suni gözyaşı bulundurmalısınız. Suni gözyaşını seyahat sırasında gözlere damlatmak kuruluk sorununa iyi gelecektir.


Nemlendirici maskeler kuruluğu önleyebilir
Uçak yolculuğu sırasında yüzünüze sıcak nemli kompresler halinde maskeler uygulayabilirsiniz. Bunun için de uyku gözlüklerinden destek alabilirsiniz.


Kontakt lensler yerine gözlük tercih edin
Uçak seyahatleri sırasında kuruluk şikayetleri yaşadığınızı fark ettiyseniz yolculuklarda kontakt lensler yerine gözlük kullanmayı tercih etmelisiniz.


Koltuğunuzun üstündeki klimayı kapatın
Uçak yolculuğu sırasında ortam sıcaklığından şikayetçi olabilirsiniz. Ancak başınızın hemen üzerinde çalışan klimalar kuruluk şikayetlerinizi artıracaktır. Aktif klimayı kapatmanız ortamın kurumasına nispeten engel olacaktır.


Sık sık göz kırpın
Uçak seyahati süresince sık sık gözlerinizi kırpmalısınız. Sıkça göz kırparak gözlerinizin nemlenmesini sağlayabilirsiniz.


Koruyucu gözlükler kullanın
Ayrıca gözün çevresini saran koruyucu gözlükler de kuruluğa karşı fayda sağlayabilir.

Gözyaşı hakkında bilmediğiniz 13 şey

Bebekliğimizden beri hepimiz ağlarız. Pek çok hayvanın da gözyaşı olmasına rağmen, duygusal gözyaşı insanlara özgü bir deneyimdir. Gözyaşı, göz küresinin nemli kalması için gereklidir ve göz sağlığını korumada ve enfeksiyonları önlemede yardımcı protein ve pek çok madde içerir. İnsanlar pek çok neden yüzünden ağlar. Ancak duygusal nedenlerden dolayı ağlamak sadece insanlara özgüdür. Keyiften ya da acıdan ağladığımıza bakmaksızın, bizi ağlatan durumlar, kendimiz hakkında pek çok şey söyler. Diğer yoğun duygusal deneyimlerin yanı sıra, ağlamak, bizim için neyin önemli olduğunu ve neye dikkat etmemizi göstermek açısından çok önemlidir. Evrensel olarak bu kadar yaygın olmasına rağmen, gözyaşımız hakkında çok az bilgiye sahibiz. İşte gözyaşı hakkında bilmediğiniz 13 gerçek:


1- Birden fazla gözyaşı çeşidi vardır Bütün gözyaşları aynı değildir. Bazal gözyaşı, gözümüzde sürekli bulunan göz yaşıdır. Gözü kayganlaştırma, besleme ve koruma görevi görür. Refleks gözyaşı dediğimiz ikinci tür gözyaşı ise, gözü rüzgar, duman ya da soğandan korumak için salgılanan gözyaşıdır. Ve bazal gözyaşından kimyasal olarak farklıdır. Üçüncü gözyaşı türü ise, sevgilimizle kavga ettikten ya da duygusal bir film izledikten sonra döktüğümüz gözyaşıdır. Duygusal gözyaşında, diğerlerine göre daha fazla protein vardır.


2- Tam olarak neden ağladığımız bilinmiyor Neden ağladığımıza dair pek çok teori var. Bazı bilim insanları, insanların sıkıntıyı dışa yansıtmak için ağladığını söylüyor. Bu bir işaretleşme sistemi gibi düşünülebilir. Zaman içinde insanlar evrildikçe, birden fazla ağlama nedeni vardır. Örneğin bir sorun olduğunu ve teselliye ihtiyacımız olduğunu çevremize duyurmak için ağlarız. Bebekler, ebeveynlerinin dikkatini çekmek için ağlarken, yetişkinler sevgi görmek için ağlayabilir. Aynı zamanda tartışma esnasında da işe yarayan bir araçtır.


3- Gözyaşı, biyokimyasal olarak salyaya benzerdir Pek çok diğer maddenin yanı sıra, ikisi de protein, tuz ve hormondan oluşur.


4- Kadınlar erkeklere göre daha sık ağlar Yapılan bir araştırmaya göre, kadınlar ayda ortalama 5 kere ağlarken, erkeklerde bu sayı sadece 1'dir. Ortalama bir ağlama seansı kadınlarda altı dakika sürerken, erkeklerde bu süre iki ila dört dakika arasındadır.


5- Cinsiyet arasındaki bu fark kültüreldir Ağlama konusunda cinsiyetler arasındaki bu fark, belirli ülkelerin özelliklerine göre değişebilir. Batı kültürlerinde daha fazla özgürlük ve kadın eşitliği olduğundan, kadınlar geleneksel ülkelerde daha çok ağlar. Erkekler ise her iki kültürde de daha az ağlar. Kadınlar biyolojik olarak da ağlamaya daha yatkındır. Mikroskop altında bakıldığında, kadınların gözyaşı bezleri erkeklerinkinden daha büyüktür.


6- Gözyaşı, gözyaşı bezinden gelir Gözyaşı bezi, gözün üst tarafında bulunur. Aşırı gözyaşı üretildiğinde, küçük kanallardan burun boşluğuna doğru akar. Eğer çok fazla gözyaşı varsa gözlerimizden de dökülmeye başlar.


7- Ağlayınca burnumuzun da akmasının anatomik bir nedeni vardır Gözyaşı, öncelikle burun kanallarına aktığı için, ağlarken bir yandan da burnumuz akar. Uzun uzun ağladıktan sonra yaşanılan baş ağrısını açıklamak ise o kadar kolay değildir. Gözyaşı ile yaşanan su kaybı ile ilişkili olabilir. Ya da üzgünken kaslarımızın gerilmesi de bunda etkili olabilir.


8- Soğanın bizi ağlatma nedeni sinpropanetialsoksittir Sinpropanetialsoksit, gözyaşı bezini uyararak, gözlerinizin sulanmasına neden olan kimyasal bir tahriş edici maddedir.


9- Gözyaşlarımız, başkaları için sinyal olabilir 2011 yılında yapılan bir çalışmaya göre, erkeklerin, kadınların gözyaşını kokladıktan sonra testosteron ve cinsel isteklerinde azalma olduğu görülmüştür. Gözyaşında bir kemosinyal olduğu sonucuna varılmıştır ve kemosinyallerin cinsel isteği azalttığı bilinmektedir.


10- Timsah gözyaşı gerçektir Florida Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre, timsahlar gerçekten ağlamaktadır. Ama ağlama nedeni üzüntü değildir. Gözyaşının gerçek nedeni belli olmasa da, üzüntüden olmadığı çok açık. Aslında timsahlar sürekli gözyaşı üretiyor. Bunun nedeni de, gözlerini kaygan tutmak.


11- İyi ağlama diye bir şey vardır Ağlamanın da bir kalitesi var. Eğer yanınızda size destek olan insanlar varsa ve rahat bir ortamda ağlıyorsanız, daha sonra kendinizi daha iyi hissedersiniz. Ağladıktan sonra pek çok insan kendini rahatlamış ve hafiflemiş hisseder. Sosyo çevresel faktörler de bu konuda önemlidir. Bazal ya da refleks gözyaşı dışındaki duygusal göz yaşları, stres hormonu içerir ve vücut, gözyaşı ile stresten kurtulmuş olur. Diğer bir teoriye göre, ağlamanın vücudun endorfin salgılamasına yardım etmesidir.


12- Mutluluk gözyaşı, üzüntü gözyaşından farklı değildir İkisi de yoğun hislerden dolayı gerçekleştiği için, iki gözyaşı arasında fark yoktur. Ağlamak, vücudun, aşırı uyarılma gerilme sonrasında homeostaz evresine geçmesini sağlar.


13- Bazı insanlar diğerlerinden daha sulugözlüdür ancak bunun nedeni belirsizdir Kadınların, erkeklere göre daha çok ağladığını biliyoruz. Travma yaşamış, gergin insanlar ya da içe dönük ve duygusal insanlar daha çok ağlar. Ruh hali ve stres düzeyi, hormon dalgalanmaları, zihinsel sağlık ve yorgunluk da ağlamada etkilidir.